Connect@NIOZ: zeekunst, zeewierplastic en kattenbrokken
In juni bezochten 60 collega’s het instituut NIOZ. Wilde je wel, maar kon je er niet bij zijn? Lees dit verslag en krijg toch een indruk van het fascinerende oceaan en zee-onderzoek. Van zeekunst en zeewierplastic tot aan een meeuw die verzot bleek op kattenbrokken.
Op 20 juni waren bijna zestig collega’s van NWO en NWO-I te gast bij NWO-instituut NIOZ op Texel om tijdens 'Connect@NIOZ' meer te leren over het instituut, waar onderzoek wordt gedaan naar het functioneren en veranderen van oceanen en zeeën. Na de ontvangst door NIOZ-directeur Henk Brinkhuis volgde een uitgebreide lunch en interessante rondleiding door het instituut. In de middag stapten de NWO en NWO-I-collega's op de fiets om kunstvoorwerpen van het project 'Science Encounters Art (SEA)' te ontdekken en van een stukje NIOZ-onderzoek te leren in Museum Kaap Skil.
Bij NIOZ doen ze onderzoek vanaf Texel en vanuit Yerseke, én vanaf enkele schepen overal ter wereld. Dankzij het oceanografische onderzoek begrijpen we onze wateren van delta tot diepzee beter, kennen we de problemen en zien we de kansen. De collega's van Connect@NIOZ maakten tijdens de rondleiding kennis met de verschillende onderzoeksdisciplines.
Er volgde en rondleiding in groepen langs werkplaats, laboratoria en onderzoeksruimtes. De collega’s zagen grote onderzoeksobjecten, zelf gemaakt door mensen van de werkplaats, hoorden over biochemisch onderzoek van de oceaanbodem, het tot op moleculair niveau herleiden van stoffen in laboratoria, en het decennialang volgen van een kolonie meeuwen wat tot ronduit verrassende ontdekkingen leidde. Zo hebben meeuwen een conservatieve kijk op foerageren: eenmaal een goed plekje gevonden blijven ze terugkomen. Dankzij GPS-loggers (plaatsbepalingssysteem) ontdekten onderzoekers veel, bijna persoonlijke informatie van specifieke vogels. Zoals van meeuw 7XKI die dagelijks heen en weer vloog naar een vast balkon in Amsterdam. Wat deed die meeuw daar? Onderzoek wees uit dat op die plek steevast kattenbrokken stonden! De jongen van deze meeuw vlogen en aten overigens goed mee.
Na de rondleiding konden collega's ook rondlopen in de hal van het gebouw waar enkele fraaie opstellingen stonden waaronder een wereldbol met reliëf, waarop goed te zien was hoe diep sommige oceanen zijn en hoe plat Nederland eigenlijk is en grotendeels onder NAP ligt.
Kunst op de fiets
Wat volgde was verrassende wetenschap en een zonovergoten fietstocht langs kunstobjecten, mede gemaakt en uitgelegd door NIOZ-wetenschappers.
De collega’s fietsten vervolgens bij de veerhaven en ontdekten voor de duinen kunstwerken van de SEA Art Route Texel. Bij elke kunstwerk vertelde de NIOZ-onderzoeker die het desbetreffende object samen met een kunstenaar ontwikkelde, over de totstandkoming en de gedachte erachter. Zo was er een stormvogel die stierf door plastic in zijn maag, een verhaal dat voor zichzelf sprak.
De tocht eindigde bij Museum Kaap Skil. De groep bekeek er een laatste kunstwerk waarbij de stand van zaken te zien is van het onderzoek naar gebruik van zeewieren voor het vervaardigen van duurzame bioplastics. De terugreis verliep voorspoedig.
Over Connect
Om elkaar binnen NWO beter te leren kennen, organiseert NWO-I Connectbijeenkomsten. Dat kunnen inhoudelijke bijeenkomsten zijn over een specifiek onderwerp maar driemaal per jaar bezoeken we daarbij ook een NWO-instituut. Dit kan zijn voor een rondleiding, een toelichting van een onderzoeker of directeur, iets interactiefs, een discussie, etc.
Lees meer over deze Connect@NIOZ
Het raadsel van de zilvermeeuw, NIOZ onderzoeker Kees Camphuysen in Natura 2014 (PDF)
Het verhaal van SEA Art Route Texel kunstwerk toegelicht
Nieuwsbrief Inside NWO-I, september 2019