Pensioen en arbeidsongeschiktheid: hoe zit dat?
Raak je arbeidsongeschikt? Minder of helemaal niet meer kunnen werken heeft invloed op je inkomen, maar ook op je pensioen.
Deze maand in onze serie over pensioen leggen we uit wat arbeidsongeschiktheid voor je inkomen en vervolgens ook voor je pensioen betekent. Zo kun je als je meer dan 35 procent arbeidsongeschikt raakt, en hier een uitkering voor krijgt, een arbeidsongeschiktheidspensioen aanvragen. Dat is iets anders dan ouderdoms- of partnerpensioen.
Je wordt ziek
Arbeidsongeschiktheid is een vervelende situatie. Zeker als het langdurig is. In het eerste ziektejaar betaalt NWO-I je salaris volledig door. Wel kunnen eventuele (netto) toelagen komen te vervallen.
In de tweede termijn van twaalf maanden, gerekend vanaf de eerste ziektedag, ontvang je 70 procent van je salaris. Als je werkzaamheden verricht om te re-integreren, ontvang je over de gewerkte uren volledig salaris onder de voorwaarde dat sprake is van een reële arbeidsprestatie. Ofwel: je voert echte werkzaamheden uit. Als je in het tweede ziektejaar meer dan vijftig procent van je arbeidsduur werkt, ontvang je over je ziekteverlofuren 85 procent loon.
Na twee jaar (104 weken) beoordeelt het UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen) of je arbeidsongeschikt bent en of je in aanmerking komt voor een WIA-uitkering.
De WIA, wat is dat?
De WIA-uitkering (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen) is er voor mensen die tijdelijk of voor altijd (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt zijn. De overheid stelt de voorwaarden voor deze uitkering vast. Het UWV beoordeelt of iemand aan de voorwaarden voor een uitkering voldoet. De WIA-uitkering is een overkoepelende naam voor:
- WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten): bedoeld voor mensen die deels kunnen werken en meer dan 35 procent maar minder dan tachtig procent arbeidsongeschikt zijn. En voor mensen die nu niet kunnen werken, of in ieder geval tachtig procent of meer arbeidsongeschikt zijn, maar in de toekomst mogelijk wel weer kunnen werken.
- IVA (Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten): voor mensen die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn. Dit houdt in dat zij naar verwachting in de toekomst niet meer dan twintig procent van hun oude loon kunnen verdienen. Als hun situatie of gezondheid niet verandert, ontvangen zij de IVA-uitkering tot hun AOW-leeftijd. De IVA-uitkering is hoger dan de WGA-uitkering.
Als je een WIA-uitkering ontvangt, kun je er fors op achteruit gaan in inkomen. Hier kun je je voor verzekeren, bijvoorbeeld via de collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering van NWO-I. Meer informatie hierover vind je op de website van NWO-I.
Arbeidsongeschiktheidspensioen
Als je eenmaal een WIA-uitkering ontvangt, heb je recht op een arbeidsongeschiktheidspensioen en op premievrije opbouw van je ouderdomspensioen. Arbeidsongeschiktheidspensioen is een maandelijkse aanvulling op je WIA-uitkering, die je krijgt zolang je een WIA-uitkering ontvangt en de AOW-leeftijd nog niet hebt bereikt of tot je weer (meer) kan gaan werken.
Premievrije pensioenopbouw wil zeggen dat je ouderdomspensioen blijft opbouwen (over het deel dat je arbeidsongeschikt bent) zonder dat je hiervoor premie betaalt. De opbouw is lager dan wanneer je niet arbeidsongeschikt bent. Het is goed om te weten dat arbeidsongeschiktheidspensioen een aparte uitkering is die niet van je ouderdomspensioen (en partnerpensioen) afgetrokken wordt.
ABP - waarbij je als werknemer van NWO-I pensioen opbouwt - keert dit arbeidsongeschiktheidspensioen uit. Als je de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, stopt het arbeidsongeschiktheidspensioen en ontvang je ouderdomspensioen.
Lees vooral ook op de ABP-website welke stappen je moet zetten om voor arbeidsongeschiktheidspensioen in aanmerking te komen en doe de check.
Je kunt ook - in plaats van arbeidsongeschiktheidspensioen - vervroegd (ouderdoms)pensioen aanvragen, als dat door je leeftijd voor jou van toepassing is. Neem dan contact op met ABP.
Ouderdomspensioen bij arbeidsongeschiktheid
Als je op het moment dat je ziek wordt een vast dienstverband hebt, of een tijdelijk contract dat nog twee jaar loopt, hoef je je de eerste twee jaar geen zorgen te maken over je (ouderdoms)pensioen. Je blijft namelijk in dienst bij NWO-I en bouwt gewoon pensioen op. Eindigt je tijdelijke contract binnen de periode van twee jaar ziekte? Dan stopt je salarisbetaling en pensioenopbouw bij ABP wel.
Heb je recht op arbeidsongeschiktheidspensioen en dit ook aangevraagd? Dan kun je ook in aanmerking komen voor premievrije opbouw van je ouderdomspensioen. Daarvoor geldt als voorwaarde dat je bent ontslagen óf herplaatst bent in dezelfde of een andere functie.
Voor het gedeelte dat je als werknemer arbeidsongeschikt bent, loopt de pensioenopbouw door op basis van het pensioengevend inkomen vóórdat je ziek werd. Je hoeft geen premie meer te betalen over het gedeelte dat je arbeidsongeschikt bent.
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de mate van pensioenopbouw.
|
Arbeidsongeschiktheidspercentage |
Mate waarin pensioenopbouw doorloopt |
|
80% of meer |
50% |
|
65% tot 80% |
40% |
|
55% tot 65% |
30% |
|
45% tot 55% |
25% |
|
35% tot 45% |
20% |
Meer informatie
Let op: de informatie in deze nieuwsbrieven Inside NWO-I hebben een algemeen en informerend karakter. Je kunt er geen rechten aan ontlenen. Voor actuele informatie en advies verwijzen wij je naar www.abp.nl en naar jouw MijnABP. Na inloggen kun je je persoonlijke gegevens inzien.
In de Inside NWO-I van september gaan we dieper in op overlijden en pensioen.
In onze serie komen aan bod:
- Wat is pensioen? Hoe is jouw toekomstige inkomen opgebouwd? – In de Inside van december 2024
- Dicht bij je pensioen – Wat is deeltijdpensioen en wat betekent korter werken via het Generatiepact voor jou? - in de Inside van februari 2025
- Trouwen of samenwonen, een kind krijgen, scheiden – Welke gevolgen hebben deze ingrijpende gebeurtenissen voor je pensioen? – in de Inside van april 2025
- Arbeidsongeschiktheid - Wat betekent het als je arbeidsongeschikt wordt? – in de Inside van mei 2025.
- Overlijden – Wat als je overlijdt en jouw partner en/of kinderen blijven achter? – in de Inside van september 2025.
- Promovendi, postdocs en verandering van werk – Wat gebeurt er met je pensioenpotje als je een korte aanstelling hebt gehad? Waar blijft je geld als je naar een andere werkgever vertrekt? – in de Inside van oktober 2025.
- De stelselwijziging – De Nederlandse overheid heeft een wet aangenomen die het pensioenstelsel anders regelt. Wat betekent dit? – in de Inside van november 2025.
Tekst: Anita van Stel
Nieuwsbrief Inside NWO-I, juni 2025
Op de NWO-I website vind je het archief van de nieuwsbrief Inside NWO-I.