Pensioen bij NWO-I: jouw inkomen voor later
Trouwen of scheiden? Dat heeft gevolgen voor je pensioen.
Je treedt in het huwelijk of gaat een geregistreerd partnerschap aan, je besluit te gaan samenwonen of je gaat scheiden van je partner. Al deze levensstappen hebben invloed op jouw toekomstige pensioenuitkering, én die van je partner of ex-partner(s). Deze maand in onze serie over pensioen leggen we uit wat een verbintenis met een partner, of uit elkaar gaan, voor je pensioen betekent.
Ouderdomspensioen en partnerpensioen
Er is verschil tussen ouderdomspensioen en partnerpensioen. Ouderdomspensioen is het pensioen dat je ontvangt als je via een pensioenregeling pensioen hebt opgebouwd, in jouw geval als medewerker van NWO-I bij ABP. Bij een huwelijk of geregistreerd partnerschap heeft een ex-partner recht op een deel van dit ouderdomspensioen als je besluit het huwelijk of geregistreerd partnerschap te beëindigen (zie verder bij ‘Je gaat scheiden’). Bij een samenlevingscontract is dit niet zo.
Partnerpensioen is een uitkering die jouw (ex-)partner automatisch ontvangt na jouw overlijden. Dit kan ook in het geval van een samenlevingscontract, mits je dat laat vastleggen. In de Inside NWO-I van juni besteden we meer aandacht aan pensioen en overlijden. Je kunt ervoor kiezen om bij jouw pensionering je ouderdomspensioen te verhogen met een deel van het partnerpensioen. Dat kan alleen met toestemming van je (ex-)partner. Als je overlijdt krijgt je (ex-)partner vervolgens minder partnerpensioen.
Samenwonen? Regel je partnerpensioen
Ga je samenwonen, maar niet trouwen of een partnerschap registreren? Voor de wet is dat wezenlijk anders. Om je partner toch in aanmerking te laten komen voor partnerpensioen bij overlijden moet je een samenlevingscontract opstellen. Hierin staat dat je in elkaars levensonderhoud voorziet. Een samenlevingscontract moet ondertekend worden door een notaris.
Je kunt alleen een partnerpensioen regelen onder bepaalde voorwaarden: je mag dit bijvoorbeeld als ouder niet voor je kind doen, maar als broer en zus mag het wel. Je mag daarbij alleen partnerpensioen regelen met een partner die geen huwelijk of geregistreerd partnerschap heeft met iemand anders. Bekijk eerst deze voorwaarden voordat je je partner aanmeldt bij ABP.
Als je na samenwonen uit elkaar gaat of je komt te overlijden, heeft je partner geen recht op je ouderdomspensioen, zoals bij huwelijken en geregistreerd partnerschap wel het geval is Je partner heeft alleen recht op je partnerpensioen als je dit hebt vastgelegd in je samenlevingscontract.
Je gaat scheiden: ouderdomspensioen
Als je trouwt of een geregistreerd partnerschap aangaat, kun je afspraken maken over of je deelt in elkaars ouderdomspensioen. Doe je dat niet, dan heeft het beëindigen van een huwelijk of geregistreerd partnerschap veel gevolgen voor je pensioen. Je ex-partner heeft recht op het deel van je ouderdomspensioen dat jij tijdens je huwelijk hebt opgebouwd (en andersom geldt dit ook: jij hebt recht op een deel van het ouderdomspensioen, als je ex-partner dat heeft opgebouwd). Het gaat om het deel dat jullie als partners van huwelijks- tot scheidingsdatum hebben opgebouwd. Je kunt hier op drie manieren afspraken over maken:
1. Verevenen
Je ex-partner krijgt de helft van het ouderdomspensioen dat jij tijdens de duur van dit partnerschap hebt opgebouwd. Dat heet ‘verevening’ (Wet Verevening Pensioenen bij Echtscheiding). Als je binnen twee jaar na de scheiding aan ABP bevestigt dat je hiervoor kiest, keert ABP het partnerdeel vanaf jouw pensioendatum rechtstreeks uit aan jouw ex-partner. Overlijdt je ex-partner? Dan is dit partnerpensioen weer beschikbaar voor een eventuele nieuwe partner. Je kunt er in dat geval ook voor kiezen om dit partnerpensioen (als je met pensioen gaat) in te zetten voor een verhoging van je eigen ouderdomspensioen.
2. Conversie
Bij deze keuze voegt ABP het deel van jouw ouderdomspensioen (waarop je ex-partner recht heeft) samen met het partnerpensioen (wat je ex-partner zou ontvangen bij jouw overlijden). Deze twee bedragen vormen een eigen ouderdomspensioen voor je ex-partner. Zo creëert ABP voor je ex als het ware een ‘eigen’ pensioenpotje. ABP keert dit aan je ex-partner uit en jij hebt dan geen verplichtingen meer naar je ex-partner. Als je kiest voor ‘conversie’ moet je dit samen met je ex-partner bij ABP aanvragen.
3. Niet verdelen
Je kunt ook afspreken om het opgebouwde pensioen niet te verdelen. Dit moet je dan wel bij je huwelijk of geregistreerd partnerschap hebben opgenomen in de (huwelijkse) voorwaarden, of op het moment van scheiding in een scheidingsconvenant.
Je gaat scheiden: partnerpensioen
Je kunt samen met je (ex-)partner ook besluiten dat je (ex-)partner geen partnerpensioen ontvangt als je overlijdt. Hiervoor moeten beide (ex-)partners toestemming geven. Je kunt dit tijdens een huwelijk of geregistreerd partnerschap al overeenkomen, maar het kan ook deel uitmaken van de afspraken op het moment van scheiding. Je moet dit altijd schriftelijk aan ABP doorgeven. Als je (ex)-partner formeel afziet van dit recht op partnerpensioen, kun jij dit gebruiken voor de verhoging van je ouderdomspensioen.
AOW-uitkeringen
AOW staat voor Algemene Ouderdomswet. AOW is het basispensioen van de Nederlandse rijksoverheid. De hoogte van je AOW beweegt mee met je leefsituatie. Er zijn twee soorten AOW-uitkeringen die in hoogte verschillen: voor alleenstaanden en voor samenwonenden/gehuwden.
Jouw status bij het bereiken van je AOW-datum bepaalt op welke uitkering je op dat moment recht hebt. Kom je alleen te staan doordat je gaat scheiden of doordat je partner overlijdt? Dan ontvang je een uitkering voor alleenstaanden. Ben je met pensioen en ga je samenwonen, een geregistreerd partnerschap of een huwelijk aan? Je krijgt dan niet langer de AOW voor alleenstaanden, maar de AOW voor samenwonenden of gehuwden.
Check in MijnABP welk bedrag jij op je pensioendatum ontvangt. In sommige gevallen heb je recht op een aanvulling op je pensioen.
Het recht op een AOW-uitkering is persoonlijk en je AOW hoef je nooit te verdelen als je uit elkaar gaat. Ga je uit elkaar terwijl je al AOW ontvangt? Dan krijg je als alleenstaande een hogere AOW-uitkering. Wil je hier meer over weten, kijk dan op de website van de Sociale Verzekeringsbank.
Hertrouwen: wat dan?
Je gaat na een echtscheiding opnieuw trouwen of een geregistreerd partnerschap aan met een nieuwe partner. Dan krijgt je nieuwe partner recht op het partnerpensioen dat is opgebouwd vanaf je eerdere echtscheiding. Partnerpensioen (bij jouw overlijden) is lager als jouw ex-partner(s) recht hebben op een deel van jouw opgebouwde pensioen. Alleen als een ex-partner heeft afgezien van diens recht op partnerpensioen, gaat dit over op je nieuwe partner. Leg dit dan goed vast bij ABP.
Als je vorige partner overleden is en je vóór je AOW-datum met een nieuwe partner trouwt, geldt dat je nieuwe partner door het huwelijk of geregistreerd partnerschap volledig recht op partnerpensioen krijgt. Als je ongehuwd gaat samenwonen met een samenlevingscontract kun je dit recht op partnerpensioen eveneens vastleggen.
Alleenstaand
Ben je alleenstaand op het moment van je pensioen en heb je geen ex-partner? Dan ontvang jij ouderdomspensioen dat je niet hoeft te delen en kun je opgebouwd partnerpensioen inzetten om jouw ouderdomspensioen te verhogen.
- Op de website van ABP staat veel informatie over trouwen, samenwonen of uit elkaar gaan: Verandering pensioen: samenwonen, trouwen of scheiden | ABP
- Let op: de informatie in deze nieuwsbrieven Inside NWO-I hebben een algemeen en informerend karakter. Je kunt er geen rechten aan ontlenen. Voor actuele informatie en advies verwijzen wij naar www.abp.nl en naar jouw MijnABP waar je na inlog je persoonlijke gegevens kunt inzien
- In de Inside NWO-I van meigaan we dieper in op arbeidsongeschiktheid, overlijden en pensioen.
PensioenAls werknemer van NWO-I bouw je inkomen voor later op: je pensioen. Elke maand leggen NWO-I en jijzelf daarvoor geld opzij, de pensioenpremie. Dat geld wordt door Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) beheerd. Op het moment van jouw pensionering gaat ABP je in maandelijkse termijnen uitbetalen. Registratie van je partnerAls je trouwt, of je partnerschap registreert, vóór je de AOW-leeftijd bereikt én je in Nederland woont, wordt je partner aangemeld bij ABP. ABP ontvangt alle informatie over huwelijk, geregistreerd partnerschap, scheiding, overlijden en overlijden van je partner van de gemeente waarin je woont. Dit gebeurt via de Basisregistratie Personen (BRP). Registratie van je partner bij trouwen in het buitenlandWoon je in het buitenland en ga je daar trouwen of je partnerschap registreren? Dan ontvangt ABP de gegevens van het huwelijk of partnerschap niet automatisch vanuit de Basisregistratie Personen. Om ervoor te zorgen dat je partner recht krijgt op partnerpensioen, moet het huwelijk vastgelegd worden in de administratie van ABP. Hiervoor heeft ABP een kopie van de huwelijks- of partnerschapsakte nodig. Deze kun je naar ABP sturen via dit digitale contactformulier. Of per post. |
Petra Vastenhouw over haar scheiding en de gevolgen voor haar pensioen
Petra Vastenhouw (57) is communicatieadviseur bij AMOLF sinds 2007. Ze trouwde in 2004 en heeft een zoon van nu 19 jaar oud. In 2019 besloten haar partner en zij tot een scheiding, na vijftien jaar huwelijk.
“Wij kozen voor het verevenen van ons pensioen: bij zijn pensionering ontvang ik 50% van het tijdens ons huwelijk opgebouwde pensioen van mijn ex, en hij ontvangt 50% van mijn pensioen. Maar, mijn pensioenleeftijd is – vooralsnog – 67 jaar en drie maanden, en mijn ex is drie jaar jonger dan ik en gaat later met pensioen. Ik moet op mijn pensioendatum dus nog drie jaar wachten totdat ik zijn pensioendeel ontvang. Dat gat is iets om over na te denken. Ik wil alle collega’s hierbij twee dingen meegeven:
1) Laat je bij een scheiding ondersteunen door een goede mediator of advocaat. Op het moment van scheiding is er al veel rumoer, alimentatie- en pensioenberekeningen zijn zware kost, en je denkt door emoties minder scherp. Het is dan heel fijn als er iemand in de besprekingen voor jou opkomt.
2) Ga er eens een keer voor zitten om je toekomstige financiën in kaart te brengen. Je pensioenleeftijd is dichterbij dan je denkt en misschien is het verstandig om extra te sparen.”
Tekst: Anita van Stel
Nieuwsbrief Inside NWO-I, april 2025
Op de NWO-I website vind je het archief van de nieuwsbrief Inside NWO-I.