Kennismaking met AMOLF-engineer Dico Kruining

Op de Open Dag van AMOLF stond een lange rij kinderen bij een apparaat met een pingpongballetje. In de lucht hing een pen en het pingpongballetje bewoog om de pen heen. Op de computer konden zij een logo of een naam invoeren die met de pen op het balletje geschreven werd. De kinderen wachtten met gemak een half uur op hun gepersonaliseerde balletje.

Robot
Het apparaat voor de Open Dag was een zogenaamd Stuart-platform, een recent hoogstandje van de drie technische ondersteunende afdelingen van AMOLF: Software, Electronics en Mechanical engineering. De afdelingen werken samen, vaak ook met de werkplaats, als zich overkoepelende projecten of vraagstukken aandienen. Kruining legt uit hoe het idee voor het apparaat opkwam: “Onderzoekers gebruikten in de experimenten steeds verschillende drivers voor stappenmotoren, bijvoorbeeld om er een sampletje mee te verplaatsen, en de afdeling Software moest elke keer nieuwe software schrijven. We bedachten toen een stappenmotor-controller, een tussenkastje. Dat vond meteen gretig aftrek.“ Het leek Kruining vervolgens aantrekkelijker om van de controller een robot te maken, met meer functies. Samen met de tekenkamer en de softwarecollega’s ontwikkelde hij het Stuart-platform, dat met zes armen en zes vrijheidsgraden niet alleen een X, Y en Z-beweging kan maken, maar ook kantelt over X, Y en Z. Onderzoekers kunnen er onder meer een sample mee in een laserstraal positioneren. Kruining: “De wiskunde achter het Stuart-platform is ook interessant voor volgende projecten.“

Kwaliteit is leading
Toen de Amstelveense elektrotechnicus nog bij een bedrijf werkte dat gelijksspanningsnetten op de markt bracht, kende hij AMOLF niet. Maar vanaf dag één is Kruining gegrepen door de diversiteit van het AMOLF-onderzoek en het werk bij Electronics Engineering: “Het ene moment ben je met lasers bezig en vervolgens met microscopen op de nanometerschaal. Altijd extreem en tegen de grenzen aan. We sluiten daarin aan bij de onderzoekers. Binnen AMOLF is kwaliteit leading en niet alles hoeft - zoals bij mijn vorige werkgever - gisteren ready-to-market te zijn.”

Het principe achter het verzoek
Onderzoekers kloppen bij zijn afdeling aan met de vraag of de collega’s een product voor hun experiment kunnen maken. Dat varieert van een bordje met vijf schakelaars tot een complexe opstelling waarin piëzo-elementen (die elektrische energie omzetten in mechanische) bewegen op de faseverschuiving van een stemvork en op de nanometer precies bij een oppervlakte moeten komen. Meestal hebben de onderzoekers van tevoren goed uitgedacht hoe iets vorm moet krijgen. Het is de kunst vervolgens te achterhalen wat het principe achter het verzoek is, om de onderzoeker optimaal te ondersteunen, zegt Kruining. “Soms werkt iets anders beter dan het initiële idee.” Hij vertelt dat de collega’s van Electronics Engineering zonder uitzondering goed zijn in hun specialisme én daarbij communicatief. “Dat is niet vanzelfsprekend,” lacht hij.

Worm
Naast het managen van de afdeling ontwikkelt Kruining zelf ook technische producten op aanvraag. Hij heeft affiniteit met de technieken van Soft Robotics, een van de twaalf onderzoeksgroepen binnen AMOLF: “De onderzoekers doen veel met 3D-printers. Ontwerpen en 3D-printen is ook mijn hobby thuis.” Onlangs ontwikkelde hij voor Soft Robotics een soort worm, tien aaneengeschakelde segmentjes van 7 bij 4,5 centimeter met blaasbalgjes ertussen. Elk segment bevat een printplaat die de pompjes en sensoren van het segment uitleest, aanstuurt en zo de worm laat bewegen. Kruining: “Het onderzoek richt zich op de vertaling van algoritmen. Als je een echte worm doormidden knipt, blijven beide delen los van elkaar bewegen. Dat moest deze kunstworm ook kunnen.”

Efficiency
Kruining roemt de constructieve sfeer bij AMOLF: “Iedereen doet zijn best om samen dingen voor elkaar te krijgen. De organisatie is prettig plat. Iedereen praat met elkaar en elke nieuwkomer wordt aan alle collega´s voorgesteld.” Toch moest hij wennen aan het feit dat op zijn afdeling alle beslissingen breed doorgesproken werden, terwijl hij gewend was sneller knopen door te hakken. Kruining: “Ik heb een continue drive naar meer efficiency, maar ik zie haarscherp hoe we elkaar nodig hebben. Elektrotechniek heeft veel specialismen. Alleen al op de TU Eindhoven zijn er 21 afstudeerrichtingen. Die expertise kun je met geen mogelijkheid allemaal zelf onder de knie krijgen.” Het werk van Electronics Engineering verandert, zegt hij. Vroeger werd een opstelling van scratch ontwikkeld, terwijl het nu vaak aantrekkelijker is een apparaat te kopen en daar iets bij te bouwen. Kruining: “Er zijn veel modules te koop waarmee promovendi kunnen klussen. Chips worden complexer en het werk alsmaar digitaler. Deze ontwikkeling raakt ons, want de opdrachten veranderen.” Toch is er ook ruimte voor out-of-the-box initiatieven, zoals het Stuart-platform. Kruining grijnst: “Het is tekenend voor AMOLF dat we dit in korte tijd voor elkaar kregen. De dag voor de Open Dag hebben we de armpjes nog vervangen omdat ze niet lekker liepen. Over kwaliteit gesproken.“

Over Dico Kruining
Dico Kruining (34) studeerde elektrotechniek aan de Technische Hogeschool van Rijswijk. Hij was manager R&D bij Direct Current, ontwikkelaar en leverancier van gelijkspanningsnetten. Hij is bezig met een Executive MBA. “De ‘afdeling als proeftuin’ gaat te ver, maar ik kan wel theorieën in de praktijk uitproberen.”

AMOLF
AMOLF telt ruim honderd, veelal jonge onderzoekers die op het Science Park in Amsterdam fundamenteel, fysisch georiënteerd onderzoek verrichten binnen vier thema’s: Nanofotonica, Nanofotovoltaïcs, Designer Matter, en Living Matter. In totaal werken 221 mensen bij het instituut.

Nieuwsbrief Inside NWO-I november 2018