Print deze pagina

Wetenschappelijke integriteit NWO-instituten

Klik en scroll meteen naar:
Nederlandse gedragscode wetenschappelijke integriteit
Principes, normen en maatregelen
Meldpunt wetenschappelijke integriteit
Vertrouwenspersonen wetenschappelijke integriteit
Online training wetenschappelijke integriteit
Hulpmiddelen in de Toolbox Wetenschappelijke Integriteit
Lees meer                                              


Nederlandse gedragscode wetenschappelijke integriteit

NWO-I vindt het van vitaal belang dat wetenschappelijk onderzoek in alle onderzoeksfasen op een eerlijke, zorgvuldige, transparante, onafhankelijke en verantwoorde wijze wordt uitgevoerd. Immers, onderzoek dat niet integer is, kan schade aanrichten en het vertrouwen in de wetenschap en het vertrouwen tussen wetenschappers of onderzoekers schaden. NWO en NWO-I bewaken daarom de kwaliteit van het door NWO gefinancierde wetenschappelijk onderzoek, en de kwaliteit van het wetenschappelijk onderzoek dat NWO-instituten uitvoeren.

NWO onderschrijft dan ook van harte de Nederlandse Gedragscode Integriteit Onderzoek 2018. Met deze gedragscode sluit Nederland aan bij internationale ontwikkelingen op het gebied van wetenschappelijke integriteit. De code is onderschreven door onder andere de KNAW, NFU, NWO, de TO2-federatie, de Vereniging Hogescholen en de Universiteiten van Nederland (voorheen VSNU). Deze organisaties dragen er zorg voor dat de instituten, universitair medische centra, hogescholen en universiteiten die zij vertegenwoordigen of die onder hen ressorteren, deze code onderschrijven. Ook andere instellingen, inclusief private ondernemingen, kunnen deze code onderschrijven. Voor meer informatie verwijzen we naar de Nederlandse gedragscode voor wetenschappelijke integriteit 2018.

Terug naar boven

Principes, normen en maatregelen

De Nederlandse gedragscode wetenschappelijke integriteit definieert vijf principes. Principes kunnen worden gezien als deugden die een goede onderzoeker ertoe brengen in verschillende omstandigheden (ontwerp, uitvoering, verslaglegging, beoordeling en peer review en communicatie) de juiste keuzes te maken: eerlijkheid, zorgvuldigheid, transparantie, onafhankelijkheid en verantwoordelijkheid.

De instelling zorgt daarbij voor een werkomgeving waarbinnen goede onderzoekspraktijken ook worden bevorderd en gewaarborgd. De instelling zorgt er bijvoorbeeld voor dat onderzoekers kunnen werken in een veilige, inclusieve en open omgeving, waarin zij zich verantwoordelijk en aanspreekbaar voelen, dilemma's kunnen delen en gemaakte fouten kunnen bespreken zonder bang te hoeven zijn voor de consequenties ('blame-free reporting'). De zorgplichten hebben betrekking op training en supervisie, onderzoekscultuur, databeheer, openbaarmaking en verspreiding en ethische normstelling en procedures.

Niet-naleven van normen doet afbreuk aan de professionele verantwoordelijkheden. Dat schaadt het onderzoeksproces en de relatie tussen onderzoekers, en mogelijk ook het vertrouwen in en de geloofwaardigheid van het onderzoek. De gedragscode wetenschappelijke integriteit maakt onderscheid tussen schendingen van de wetenschappelijke integriteit, bedenkelijk gedrag en lichte tekortkomingen. In de code staat beschreven hoe een instelling om moet gaan met potentiële schendingen van de wetenschappelijke integriteit. De code laat aan de ene kant ruimte aan de instellingen om tot een gebalanceerd oordeel te komen over potentiële schendingen van de wetenschappelijke integriteit, maar noemt de wegingscriteria die daarbij een rol spelen expliciet.

Terug naar boven

Meldpunt wetenschappelijke integriteit

NWO-I heeft een eigen Klachtenregeling Wetenschappelijke Integriteit NWO-I Instituten die van toepassing is op klachten over (vermeende) schendingen van de wetenschappelijke integriteit door een medewerker bij NWO-I.

Klachten over een (vermoeden van) schending van wetenschappelijke integriteit door een medewerker bij NWO-I kan je melden bij ons Meldpunt wetenschappelijke integriteit, via meldpuntWI@nwo-i.nl.

Iedereen kan een klacht over vermeende schending van de wetenschappelijke integriteit via dit meldpunt voorleggen aan de Vertrouwenspersoon wetenschappelijke integriteit. Wanneer een klacht niet leidt tot een oplossing, dan wordt deze voorgelegd aan de Commissie wetenschappelijke integriteit die de klacht onderzoekt en een advies opstelt. Op basis van dit advies stelt het bestuur NWO-I een aanvankelijk oordeel vast. Dit aanvankelijk oordeel kan door klager en/of beklaagde worden voorgelegd aan het Landelijk Orgaan voor Wetenschappelijke Integriteit (LOWI).

Terug naar boven

Vertrouwenspersonen wetenschappelijke integriteit

NWO-I heeft twee vertrouwenspersonen Wetenschappelijke Integriteit: prof. dr. Thom Palstra, hoogleraar Vastestof Chemie en rector emeritus van de Universiteit Twente, en sinds juni 2023, Freya Senf, directeur bedrijfsvoering van de Environmental Sciences Group bij Wageningen University (WUR). Zij zijn te bereiken via vertrouwenspersoonWI@nwo-i.nl.

De vertrouwenspersonen Wetenschappelijke Integriteit (WI) willen laagdrempelig toegankelijk zijn voor medewerkers van NWO-I met vragen of dilemma’s over WI die ze niet met directe collega’s bespreken. De vertrouwenspersonen kunnen luisteren, adviseren en zo nodig begeleiden. In 2022 bezocht Palstra de NWO-instituten om zowel met de directie als de medewerkers te spreken. Op die manier werd de rol van vertrouwenspersoon bekender en zullen medewerkers hen- als dat nodig is - makkelijker benaderen. NWO-I is met haar ruim 1.700 medewerkers een grote organisatie waarin moeilijke dilemma’s zullen voorkomen.

Wie is Thom Palstra?

Palstra was als rector van de Universiteit Twente verantwoordelijk voor het opzetten en inrichten van het House of Integrity. Dit omvat niet alleen wetenschappelijke integriteit maar ook ethische commissies, een veilige (sociale) werkomgeving en zakelijke integriteit. Palstra leerde bij een vorige werkgever, Bell Laboratories, het belang van wetenschappelijke integriteit goed kennen: het hele onderzoeksysteem was erop gebouwd. WI speelt een belangrijke rol in de manier waarop Palstra wetenschap uitoefent en studenten en promovendi begeleidt.

Wie is Freya Senf?

Senf is gepromoveerd in de moleculaire microbiologie. Voor haar huidige functie bij Wageningen Universiteit werkte ze ook in functies gelieerd aan wetenschap: als programmamanager bij STW (nu NWO TTW) en managing director van het Instituut voor Moleculen en Materialen van de Radboud Universiteit. Tot haar overstap naar WUR (eind 2021) was ze instituutsmanager van NWO-I instituut DIFFER.

Wanneer naar de vertrouwenspersoon?

Je kunt een of beide vertrouwenspersonen benaderen bij zorgen over of schendingen van de wetenschappelijke integriteit via vertrouwenspersoonWI@nwo-i.nl. De vertrouwenspersonen kunnen inhoudelijk en procedureel adviseren, bijvoorbeeld wanneer het onduidelijk is of in een bepaald geval sprake is van schending van wetenschappelijke integriteit en wat daarmee gedaan kan worden. Daarnaast kunnen zij, waar nodig, begeleiden bij het formuleren van een klacht. Een gang naar de vertrouwenspersoon(-en) garandeert volledige confidentialiteit. Vervolgacties vinden alleen plaats wanneer de medewerker die het initiatief neemt, daarvoor toestemming verleent aan de vertrouwenspersoon(-en).

Thom Palstra en Freya Senf: “Neem het als je eigen verantwoordelijkheid om actief met WI om te gaan, maar weet ons te vinden als je er niet uitkomt!”

 

Wat doe je als je geconfronteerd wordt met een vraag die misschien wel een schending van wetenschappelijke integriteit is? In deze video laten twee wetenschappers zien hoe zo’n dilemma voor je opduikt, als je dat niet verwacht…wat doe je dan? Ook stellen Freya Senf  en Thom Palstra zich voor.

Terug naar boven

Online training wetenschappelijke integriteit

NWO-I wil dat haar onderzoekers in opleiding zich in de dagelijkse praktijk bewust blijven van wetenschappelijke integriteit. Het bespreekbaar maken van integriteit is essentieel omdat het bijdraagt aan een open, veilige en inclusieve onderzoekscultuur, waarin goed wetenschappelijk handelen gewaarborgd is. NWO-I biedt daarom 4 online modules aan die te combineren zijn met de Dilemma Game App. Deze training is voor alle NWO-I-promovendi en -onderzoekers in het eerste jaar van hun aanstelling.

Meer informatie over deze training vind je hier.

Terug naar boven

Hulpmiddelen in de Toolbox Wetenschappelijke Integriteit

Binnen NWO-I doen we ons wetenschappelijk onderzoek zo integer mogelijk met als onderliggende basis de mede door NWO ondertekende Nederlandse gedragscode wetenschappelijke integriteit (2018) met de vijf principes: eerlijkheid, zorgvuldigheid, transparantie, onafhankelijkheid en verantwoordelijkheid. We vinden het van groot belang dat we deze principes van goede en integere wetenschapsbeoefening en de daaruit voortvloeiende normen voor goede onderzoekspraktijken breed onderwijzen, kennen en toepassen. Alleen zo immers weten we wat integer onderzoek doen precies betekent en hoe dat er in de dagelijkse praktijk uit ziet.

Interactieve PDF

NWO-I ontwikkelde een ‘toolbox’ in de vorm van een interactieve PDF met meerdere ideeën en handvatten die kunnen helpen om gesprekken, discussies en bijeenkomsten rondom wetenschappelijke integriteit te stimuleren en ondersteunen. Naast bestaande middelen zoals de Dilemma Game-app en het boek On Being a Scientist bevat de toolbox een syllabus en mogelijkheden voor het on site inzetten van bijvoorbeeld een theatervoorstelling of een gastexpert. Met de toolbox hopen we onze onderzoekers, ondersteuners, oio’s, managementteams, besturen en alle anderen binnen NWO-I te helpen om samen te (blijven) praten over, te leren van en te oefenen met wetenschappelijk integer onderzoek doen. Met als ultiem doel de kwaliteit en de betrouwbaarheid van wetenschap hoog houden.

Download hier de Nederlandstalige Toolbox Wetenschappenlijke Integriteit.

Terug naar boven

Lees meer

Meer over de Nederlandse gedragscode wetenschappelijke integriteit, de totstandkoming en herziening lees je op de website van NWO.

Terug naar boven

Confidental Infomation