Print deze pagina

Instituten-nieuwe-stijl voor klimaat en data-infrastructuur

Permanente Commissie Nationale Instituten (PCNI) adviseert NWO en KNAW

Er is behoefte aan snelle krachtenbundeling en coördinatie op het gebied van klimaatonderzoek en data-infrastructuur, -opslag en -beheer. Deze nieuwe samenwerkingen moeten vorm krijgen in instituten-nieuwe-stijl die bestaande sterktes in het land verbinden, wetenschappers uit alle disciplines bijeenbrengen en nationale coördinatie aanjagen. Dat is te lezen in het advies 'Nationale instituten: kansen voor de toekomst' dat de Permanente Commissie Nationale Instituten (PCNI) op verzoek van de besturen van NWO en KNAW begin februari heeft uitgebracht.

Het advies beschrijft ook mogelijkheden om het gebrek aan balans tussen impuls- en lange-termijnfinanciering van wetenschappelijke infrastructuur te herstellen. Om tot haar advies te komen deed de PCNI op verzoek van NWO en KNAW een uitgebreide consultatie binnen alle wetenschapsdisciplines.

De besturen van NWO en KNAW reageren enthousiast op het advies: zij herkennen de behoeften op de twee geïdentificeerde thema's klimaat en data-infrastructuur. Op het thema klimaat zullen NWO en KNAW op korte termijn een taskforce instellen. Deze zal zich richten op het bijeenbrengen van alle spelers in het land die zich met klimaatonderzoek bezig houden, het vormen van een instituut-nieuwe-stijl, en het adviseren over een nationaal onderzoeksprogramma voor geïntegreerd klimaatonderzoek. De concrete suggesties in het advies over de gewenste kenmerken van instituten-nieuwe-stijl zijn hierbij zeer nuttig. Op het thema data-infrastructuur zullen NWO en KNAW een nadere analyse doen van waar precies de behoeften liggen en in hoeverre nieuwe initiatieven die recent in gang gezet zijn aan de behoeften kunnen voldoen.

Het is ook nodig om de wijze van financiering van grootschalige wetenschappelijke infrastructuur te heroverwegen. Er is disbalans tussen de financieringsmogelijkheden voor vernieuwing van infrastructuur en de instandhouding ervan. NWO en KNAW zien mogelijkheden met het nieuwe regeerakkoord om deze balans te herijken. De instituten van NWO en KNAW spelen daarin een speciale rol vanwege hun belangrijke functie in het ontwikkelen, vernieuwen en voor de lange termijn toegankelijk maken en houden van (inter)nationale infrastructuur.

Over de PCNI

NWO en KNAW stelden de PCNI in 2020 in om te adviseren over wetenschappelijke en maatschappelijke ontwikkelingen waarop het portfolio van nationale onderzoeksinstituten van NWO en KNAW in zou moeten spelen. Dit eerste advies 'Nationale instituten: kansen voor de toekomst' is de uitkomst van een serie consultaties van wetenschappers en universitaire bestuurders uit alle wetenschapsdomeinen en een strategische conferentie in november 2021 met honderdvijftig deelnemers. Dankzij de gekozen aanpak kan het PCNI-advies op breed draagvlak in alle wetenschapsdomeinen rekenen.

Download bestuursreactie

De bestuursreactie kun je downloaden op de NWO-website.

Bron: NWO

###

NWO-instituten en klimaat

Bij de NWO-instituten staat klimaat ook hoog op de agenda. DIFFER, SRON en ASTRON brachten recent de onderstaande klimaat gerelateerde nieuwsberichten uit:

DIFFER: Europese onderzoekers vestigen fusie-energierecord

EUROfusion heeft recordresultaten aangekondigd in een nieuwe deuterium-tritiumcampagne in JET. Volgens EUROfusion zijn deze resultaten het duidelijkste bewijs in 25 jaar tijd dat fusie-energie in potentie veilige en duurzame koolstofarme energie kan opleveren. DIFFER-onderzoekers van de groep Integrated Modelling and Transport onder leiding van Jonathan Citrin hebben belangrijke bijdragen geleverd aan de ontwikkeling van de kernmodellen voor het transport van plasma en maakten deel uit van het EUROfusion team dat de prestaties heeft voorspeld die tijdens deze experimenten werden behaald.

SRON: Kennisinstituten bundelen krachten voor onderzoek naar klimaatverandering en luchtvervuiling met satellieten

KNMI, TNO, SRON en TU Delft gaan samen optrekken bij onderzoek en technologieontwikkeling op het gebied van aardobservatie. Met de oprichting van het 'Clear Air' consortium wil men de vooraanstaande kennispositie versterken die Nederland heeft om met satellieten emissies en de samenstelling van de atmosfeer te meten. Overheden en bedrijven kunnen die kennis inzetten voor het beperken van klimaatverandering, luchtvervuiling en verlies van biodiversiteit. De samenwerking is begin februari geformaliseerd met de ondertekening van een memorandum van overeenstemming (MoU, Memorandum of Understanding) en de publicatie van een visiedocument dat de ambitie van de partners beschrijft.

ASTRON: Twee ERC Starting Grants toegekend voor onderzoek naar (ruimte)weer met de LOFAR radiotelescoop

De European Research Council (ERC) heeft twee van haar gerenommeerde Starting Grants toegekend aan ASTRON-onderzoekers voor onderzoeksprojecten met de LOFAR-radiotelescoop. Het ene project zal LOFAR gebruiken om gedetailleerde beelden van bliksem op aarde te maken, het andere project is gericht op het opsporen van ruimteweer-fenomenen en magnetische velden rondom exoplaneten.

 

Confidental Infomation