Meer over kennisveiligheid

In welke situaties speelt kennisveiligheid een rol?

Kennisveiligheid is een breed begrip dat van toepassing is op verschillende zaken:

1. Ongewenste kennisoverdracht
2. Inmenging
3. Ethiek/integriteit

 

Ongewenste kennisoverdracht

Ongewenste kennisoverdracht kan verschillende vormen aannemen.

• Zo kan het gaan om overdracht van kennis die impact heeft op de nationale veiligheid, bijvoorbeeld doordat de kennis wordt ingezet door een vijandige staat om hun wapens te verbeteren.
• Het kan ook gaan over economische impact, bijvoorbeeld als kennisoverdracht de economische concurrentiepositie van Nederland en Nederlandse bedrijven aantast.
• Deels overlappend kan het gaan om overdracht van kennis die tegen de wet ingaat, bijvoorbeeld door exportwetgeving of sancties te overtreden.
• En soms gaat het bij ongewenste kennisoverdracht over overdracht van kennis die negatieve impact heeft op mensenrechten. Denk aan een situatie waarbij een staat gestolen technologische kennis inzet voor de surveillance van een bepaalde bevolkingsgroep. Of denk aan een scenario waarbij informatie over de misstanden van een bepaalde overheid, in de handen komt van diezelfde overheid, waardoor de bron van deze informatie mogelijk gevaar loopt.

 

Inmenging

Bij inmenging gaat het om (heimelijke) beïnvloeding door en vanuit andere staten in wetenschappelijk onderwijs en onderzoek. Hierdoor komt de academische vrijheid en veiligheid van studenten en onderzoekers onder druk te staan.

• Denk aan een situatie waarin een professor wordt gevraagd om bepaalde informatie niet op te nemen in hun lezingen, anders volgen er consequenties voor hun carrière of onderzoeksfinanciering.
• Of een wetenschapper die mensenrechtenschendingen door de overheid van hun land van herkomst onderzoekt, en vervolgens dreigementen ontvangt gericht aan henzelf en hun familie en zich zo gedwongen voelt om informatie in het onderzoek achter te houden, te veranderen, of het onderzoek zelfs af te breken.

 

Ethiek/integriteit

• Bij dit onderdeel van kennisveiligheid gaat het om vraagstukken die bijvoorbeeld kunnen opkomen bij samenwerking met onderzoekers in landen waar de overheid mensenrechten niet of onvoldoende respecteert (zie bijvoorbeeld het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden en het Handvest van de Grondrechten van de EU).
• Bovendien kan het gaan om landen waarbij Nederlandse principes van wetenschappelijke integriteit niet worden nageleefd (Lees meer hierover in de Nederlandse gedragscode wetenschappelijke integriteit).
• Ook kun je hier denken aan het voorbeeld waarbij gestolen technologische kennis wordt ingezet door een staat voor de surveillance van een bepaalde bevolkingsgroep.
• Of denk aan een situatie waarin een buitenlandse onderzoekspartner DNA-data bijdraagt, waarvan niet duidelijk is of deze op een ethische manier verzameld is.