NWO viert… Chinees Nieuwjaar

 Chenglu Jin | Tenure-trackonderzoeker/wetenschappelijk medewerker in de CWI-groep Computer Security

‘Voor mij is Chinees Nieuwjaar een belangrijke mijlpaal. Meestal kijk ik terug op wat ik in het afgelopen jaar heb bereikt en maak ik plannen voor het komende jaar. Gewoonlijk komt elke Chinese familie op oudejaarsavond bij elkaar voor een reüniediner. Dit is ook een uitgelezen kans om bij te praten met familieleden die je niet zo vaak ziet.’

Ik heb al tien jaar niet meer de kans gehad om Chinees Nieuwjaar te vieren in China, dus ik weet niet zeker hoe het daar tegenwoordig wordt gevierd. Aangezien ik in het buitenland ben en niet naar huis kan, spreek ik meestal af met vrienden om samen te eten. Soms maken we knoedels en eten die samen op, alhoewel dat niet de nieuwjaarstraditie is in het gebied waar ik vandaan kom. In feite zijn mijn vrienden mijn familie als ik weg ben van huis. Maar ik ga op oudejaarsavond zeker videochatten met iedereen van mijn familie in China. Iets anders dat ik meestal doe is kijken naar het CCTV Nieuwjaarsgala. Het is niet meer zo interessant als vroeger, maar het is nog steeds een manier om de nieuwjaarssfeer te ervaren.

Ik denk dat samenkomen met mijn familie het belangrijkste onderdeel van Nieuwjaar is. De traditie is dat mensen van over de hele wereld naar huis komen op oudejaarsavond. Dat is mij al tien jaar niet meer gelukt vanwege diverse redenen. Toen ik student was, kon ik niet teruggaan omdat het Chinese Nieuwjaar altijd midden in de voorjaarssemesters viel. Sinds mijn afstuderen is het niet gelukt om terug te gaan vanwege corona. Volgend jaar hoop ik weer naar China te kunnen gaan om mijn familie te bezoeken en samen met hen Chinees Nieuwjaar te vieren.

Met Nieuwjaar hangen we papieren versieringen op, die geluk en voorspoed symboliseren. We plakken ze op de deuren en ramen. Dit jaar hebben we ook twee speciale “coronaversies” van drempelwachters (Menshen) op de voordeur van ons huis aangebracht om slechte voortekenen en het virus uit ons huis te houden.’

Jie Li | Onderzoeker bij de CWI-groep Distributive and Interactive Systems

‘Chinees Nieuwjaar betekent voor mij een grote familiebijeenkomst. De meesten uit mijn generatie, van de jaren tachtig en negentig, zijn enig kind. Bij familiebijeenkomsten ben ik dus niet alleen samen met mijn grootouders en ouders. Ook alle tantes, ooms en neven en nichten komen bij elkaar bij een van onze grootouders thuis. In mijn familie koken we vaak samen. We bereiden twintig gerechten en delen die met iedereen in de familie. De keuken is gevuld met lekkere geuren en gelach. Mijn neven vinden het leuk vuurwerk af te steken en de buurt van mijn grootouders te verkennen. Ik ben rustig van aard, dus ik breng meer tijd door met helpen in de keuken, genietend van de speciale warme en behaaglijke sfeer die uniek is voor het Chinese Nieuwjaar.

Ik kan me herinneren dat ik als kind nogal moe was tijdens de viering van Chinees Nieuwjaar. Mijn school was best wel competitief en ik leed vaak aan slaapgebrek. Het Chinese Nieuwjaar valt meestal in het midden van de winterschoolvakantie, die één maand duurt. Dus het was voor mij altijd een periode waarin ik tot rust kwam. Ik sliep veel en bracht tijd door met mijn neven en nichten, die ik niet zo vaak zag. Naast het samen koken en eten was het leuk om met mijn familie gezellig op de bank naar het Chinese Nieuwjaarsgala op tv te kijken. Die show duurt vier uur en wordt sinds 1983 jaarlijks uitgezonden met Nieuwjaar. Het gaat niet alleen om het kijken naar de show of de inhoud ervan. De sfeer die de show creëert is ook belangrijk, en is uitgegroeid tot een symbool van het Chinese Nieuwjaar.

Natuurlijk is er veel veranderd door corona, want hierdoor kon ik niet naar huis voor Chinees Nieuwjaar. Daarom hebben we het met onze vrienden hier in Nederland gevierd. We hebben een volle tafel met Sichuan-gerechten bereid, rood en pikant (zie de foto in bijlage) om elkaar een voorspoedig Nieuwjaar te wensen.

Ik heb ook veel gelukstaarten gebakken voor mijn naaste vrienden. Voor de rode gelukszakjes heb ik een Nederlands pannenkoekenrecept gebruikt, en voor de vulling een pecannoten-banaan-chiffontaartje met gezouten karamelcrème. De roze-groene gelukszakjes waren gemaakt van witte bonen en rijst, en daarin heb ik hetzelfde taartje gedaan als in de rode zakjes (zie bijgevoegde foto’s).

Het leukste aan Nieuwjaar was ditmaal het ontwerpen van een set ‘stenen’-snoepjes voor de tentoonstelling Twilight of the idols van kunstenaarsechtpaar Cedric en Lu Liang. Ik heb drie oude Chinese gedichten als inspiratiebron gebruikt. Het was een prachtig evenement, waar bezoekers de tentoonstelling over stenen kwamen bekijken onder het genot van mijn Chinese snoepjes met stenen als thema. Zo konden ze letterlijk proeven van de botsing en vermenging van westerse en oosterse cultuur (bijgevoegde foto’s).

Tot slot wil ik iedereen een gelukkig jaar van de Tijger wensen. 虎虎生威’

Mingxuan Wu | promovendus bij de NIOZ-afdeling Estuarine & Delta Systems

‘Chinees Nieuwjaar betekent voor mij “reünie”. Elk jaar houdt mijn grote familie, vier generaties en meer dan twintig mensen, een reünie met Nieuwjaar. Sommige mensen in mijn familie werken of studeren namelijk in andere steden, waardoor ze alleen tijdens de feestdagen naar huis komen.

We houden elk jaar een reüniefeest met Chinees oudejaarsavond. De ouderen geven elk jong kind op die avond altijd een ‘rode envelop’. Tijdens het Lentefeest (van de eerste tot en met de achtste dag van het Chinese Nieuwjaar) komen familieleden en goede vrienden bij elkaar op bezoek. Het is dus een zeldzame en waardevolle gelegenheid om contact te houden, vooral met vrienden en familieleden die ver weg wonen.

Ik herinner me nog als de dag van gisteren dat corona in China werd ontdekt, enkele dagen voor het Chinese Nieuwjaar in 2020. Bijna alle families in China moesten hun plannen om het nieuwe jaar te vieren wijzigen. In onze familie hielden we geen groot feest zoals anders. We vierden het met ons gezin (alleen mijn vader, moeder en ik). Daarna zaten we bijna twee maanden in lockdown. We gingen alleen naar buiten voor boodschappen of andere inkopen. Gelukkig was de epidemie na een moeilijke periode van zes maanden goed onder controle, en zo konden we in 2021 weer samen Nieuwjaar vieren.’

Het leukste en meest bijzondere vind ik dat bijna alle bedrijven gesloten zijn tijdens de nieuwjaarsvakantie, zodat we allemaal de kans krijgen om ons te concentreren op het gezellig samenzijn met onze familie. Het is het enige moment dat we even niet bezig hoeven te zijn met werken of leren. Ook werknemers en studenten die duizenden kilometers ver weg wonen, keren in deze speciale tijd naar huis terug.

Ik heb nauwelijks tijd thuis doorgebracht sinds ik in 2013 ging studeren aan de universiteit. Daarom kijk ik er elk jaar naar uit om naar huis te gaan en tijd door te brengen met mijn familie en de mensen met wie ik ben opgegroeid. Nu zou ik heel graag bij mijn kleine nichtje willen zijn tijdens de nieuwjaarsvakantie. Ze is pas vier jaar, en we hebben altijd zoveel lol samen!’

Qi Liu – Ricky | promovendus bij de NIOZ-afdeling Estuarine & Delta Systems

‘Het eerste wat in me opkwam toen je me naar het Chinese Nieuwjaar vroeg, is familie. In de moderne samenleving en in een groot land als China wonen de meeste jongeren in grote steden om te studeren of te werken. Nieuwjaar is voor hen de enige kans om naar huis te gaan en hun ouders en andere familieleden te zien. Uitzien naar het Chinese Nieuwjaar is het tweede waar ik aan dacht. Mensen kunnen het hele jaar door alle moeilijkheden doorstaan, alleen maar voor de laatste dag waarop ze terug kunnen keren en tijd kunnen doorbrengen met de mensen van wie ze houden en met wie ze kunnen genieten van het resultaat.

Twee dingen zijn onmisbaar om deze dag te vieren. Het eerste is lekker eten. Dat is meestal het diner, en iedereen in de familie bereidt dan de gerechten die hij of zij het lekkerst kan klaarmaken. Het andere is het Chinese Nieuwjaarsgala op de nationale televisiezender. Iedereen kijkt naar de programma’s van de beroemdste sterren en heeft het erover. Deze galavoorstellingen zouden alle Chinezen wel live willen zien. Door corona kunnen veel mensen niet naar huis om dit feest te vieren en samen met hun familie te eten, en dat is best wel frustrerend. We kunnen echter altijd naar dezelfde tv-show kijken en elkaar laten weten wat we ervan vinden. Dat is iets om dankbaar voor te zijn in deze moeilijke tijd.

Het meest bijzondere deel van de feestdagen is voor mij het bezoeken van familieleden en vrienden op de eerste dag van Nieuwjaar, de dag na het Chinese oudejaarsavond. De mensen gaan naar hun familie en vrienden om elkaar gedag te zeggen, en iedereen is dan in het nieuw gestoken. Meestal ontmoet je op deze dag mensen die je maar één keer per jaar ziet. En de ouderen geven de kinderen altijd een rode envelop met geld als cadeau. Dat is uiteraard het spannendste onderdeel voor de kinderen, voor mij vroeger ook!’

Shih-Chi Wang | promovendus bij DIFFER

‘Voor mij is de betekenis van Chinees Nieuwjaar heel simpel: cultuur. Ik ben opgegroeid met deze cultuur in Taiwan, en ik vierde het elk jaar met mijn familie. De beelden en emoties rondom het Chinese Nieuwjaar uit mijn kindertijd zijn in mijn geheugen gegrift. Die herinneringen komen altijd weer boven als ik aan dit jaarlijkse evenement denk.

Hoe ik de feestdag vier, hangt erg af van waar ik ben. Als het in Taiwan is, doen we meestal iets zoals de Europeanen doen met de kerst. Eerst zijn er een paar vakantiedagen. We doen nieuwjaarsinkopen en maken veel eten klaar voor een groot familiediner en religieuze evenementen. We maken ons huis schoon en versieren het voor Nieuwjaar. Het belangrijkste is dat we familieleden en goede vrienden bezoeken. Het is dus een vakantie waarin we ons ontspannen door het soms erg druk te hebben. Maar in Nederland missen we nogal wat, zoals je je kunt voorstellen. Wij doen in feite hetzelfde als in Taiwan, maar wel een stuk eenvoudiger. Hieronder zie je een foto van een Chinees nieuwjaarsoptreden bij een Aziatische winkel in Eindhoven vóór de coronacrisis. Deze foto heb ik genomen toen ik met mijn gezin ging winkelen, en het was het mooiste dat we konden vinden voor Chinees Nieuwjaar in Eindhoven. Helaas zijn sinds er corona is in Nederland zelfs dit soort feestelijke evenementen teruggeschroefd of gewoonweg verdwenen. Ik merk dat deze cultuur schade oploopt.

Wat is voor mij persoonlijk het meest speciale onderdeel? Mijn antwoord op deze moeilijke vraag zit vol emoties. Ik vind alles leuk, als ik eerlijk moet zijn. Zonder nieuwjaarsinkopen in een drukke winkelstraat is het voor mij geen Chinees Nieuwjaar. En het is helemaal niet leuk als we het geweldige familiediner en de hartverwarmende versieringen thuis achterwege laten. Er is niets om achteraf aan terug te denken als we geen herinneringen creëren door familieleden en goede vrienden te bezoeken. Er zijn zoveel details en rituelen waaruit deze cultuur bestaat. Die wil ik niet missen, en ik hoop ze snel weer op te kunnen pikken.’

Tekst: Seray Ünsal

###

Diversiteit & Inclusie bij NWO en NWO-I

Deze nieuwe rubriek verschijnt zowel op het NWO-intranet Joost als in de nieuwsbrief Inside NWO-I. Het is een initiatief vanuit het NWO-D en NWO-I-brede Diversiteitsteam. Wij werken aan het werken in een inclusieve organisatie mét inclusieve procedures. We geloven erin dat we onze strategische ambities als NWO kunnen verwezenlijken als we ook streven naar het zijn van een diverse organisatie met een inclusieve cultuur. Diversiteit brengt ons creativiteit, innovatie en vernieuwing en daarnaast zijn we ervan overtuigd dat we meer maatschappelijke impact hebben als NWO wanneer we als NWO een afspiegeling zijn van de maatschappij. Dat vraagt van NWO dat we een werkgever zijn waar iedereen welkom is, zichzelf kan zijn en het beste uit zichzelf kan halen. Deze D&I-kalender draagt daar aan bij. Je leest meer over diversiteit en inclusie op de NWO-website. En in de januari-editie van Inside NWO-I plaatsten we het artikel 'Werken aan een organisatie waar iedereen zichzelf kan zijn' over diversiteit binnen NWO en NWO-I.

Rubriek 'NWO viert …' op basis van een jaarkalender

De rubriek ‘NWO viert …' baseren wij op een jaarkalender die we zelf hebben samengesteld. Je vindt onze kalender op deze pagina. Dat een jaar(kalender) op 1 januari moet beginnen is geen vaststaand feit. Verschillende Romeinse keizers en Pausen veranderden de data: het jaar moet beginnen op 1 maart, of 25 maart of toch 1 januari? Het zette ons aan het denken: welke data vinden wij nog meer vanzelfsprekend en hoe is dat voor anderen? Tijd voor een kalender waar álle bijzondere dagen opstaan: dagen die wij als NWO'ers samen kunnen vieren. We hopen elkaar hiermee beter te leren kennen, meer kennis te krijgen over andere feestdagen die we zelf vieren en door het gesprek te openen over welke (feest)dagen bijzonder voor ons zijn, en waarom.

Wil je de andere uitgelichte (feest)dagen van 'NWO viert…' nalezen en/of kijken op de 'NWO viert...' kalender? Dat kan op de NWO-I website.

Wil je meedoen met deze rubriek?

Mist jouw (feest)dag op de kalender? En misschien wil jij iets vertellen in de rubriek 'NWO viert …' over een van de bijzondere dagen op deze kalender? Stuur dan een e-mail naar Nicole Verhoeven via n.verhoeven@nwo-i.nl. Dan voegen wij jouw dag toe aan de kalender en nemen we contact met je op voor een mogelijk interview voor deze rubriek.